zondag 18 april 2010

De Tovenaarsleerling en de illusie van technologie als oplossing van het duurzaamheidsprobleem



In zijn boek Een vorm van beschaving gebruikt Klaas van Egmond ‘De Tovenaarsleerling’ van Goethe als metafoor om het duurzaamheidsprobleem te duiden. “Als de tovenaar boodschappen gaat doen, kan de tovenaarsleerling de verleiding niet weerstaan om zelf te gaan toveren. Met zijn nog beperkte kennis tovert hij een bezem om tot bediende die het bad met water kan vullen. Dat lukt inderdaad tot grote vreugde van de leerling. Zodra het bad vol is, sommeert hij de bediende om te stoppen, maar deze gaat gewoon door en weet van geen ophouden. Omdat de bediende nergens naar lijkt te luisteren en het huis begint te overstromen, hakt de leerling de bediende in twee stukken. Maar dat blijkt twee bedienden op te leveren; die gewoon doorgaan met het aandragen van water. Een volgende poging levert vier bedienden op en het probleem wordt steeds groter; het water stroomt nu door het hele huis. Het drama komt ten einde wanneer de echte tovenaar thuiskomt.”

Waarom vind ik deze metafoor zo mooi? Omdat het op een krachtige manier laat zien hoe ons heilig geloof in de technologie als oplossing voor het duurzaamheidprobleem nuance verdient. Want technologie an sich is goed noch slecht. En kan evengoed zijn doel voorbijschieten. Denk aan hierbij aan een massale overstap op kernenergie als oplossing voor het energietekort. De eventuele rampzalige gevolgen worden voor lief genomen. Terwijl er al lang meer duurzame oplossingen voorhanden zijn, die misschien iets meer tijd en energie kosten om te ontwikkelen, maar wel garant staan voor echt schone energie. Belangrijk is het om als wereld gezamenlijk een doel te formuleren: in wat voor wereld willen we leven? Om vervolgens doelen en middelen als een volleerd tovenaar op elkaar af te stemmen . Misschien een utopie...maar ik sterf liever voor een nastrevenswaardige illusie dan dat ik leef voor een hel op aarde.

Het bovenstaande citaat is letterlijk overgenomen uit Een vorm van beschaving van Klaas van Egmond. Lees ook de recensie die ik op Molblog heb geschreven of beluister hieronder het interview met hem in Vroege Vogels...

Get Microsoft Silverlight
Bekijk de video in andere formaten.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten